@dhbtokulu

DHBT ile ilgili hap bilgiler, ÖSYM tarzı nokta atışı soru çözümleri, DHBT ile ilgili en güncel duyurular ve sürpriz çekilişler için instagram hesabımızı takip edin!

Takip Et

DHBT-2 İslam Mezhepler Tarihi: İlk Dönem Tasavvufi Yapılar Ders Notları

DHBT sınavına hazırlanan adayların en çok dikkat etmesi gereken konulardan biri, İslam Mezhepler Tarihi içerisinde yer alan ilk dönem tasavvufi yapılardır. Bu konu, hem kavramsal hem tarihsel bağlamıyla ÖSYM'nin sıklıkla soru sorduğu alanlardan biridir. Özellikle DHBT-2 kapsamında bu bilgiler büyük önem taşır. Aşağıda sizin için özetlenmiş, sınavlarda çıkabilecek nitelikteki bilgilerle donatılmış DHBT ders notları yer almaktadır.

İLK DÖNEM TASAVVUFİ YAPILAR

Tasavvufun ilk dönem oluşumları, İslam dünyasında manevi hayatın derinleşmesinde temel taşları olmuştur. DHBT İslam Mezhepler Tarihi içinde bu yapıların bilinmesi, sınav başarısı açısından oldukça önemlidir.

YESEVİYYE

Kurucusu Hoca Ahmet Yesevî olan bu tasavvufi hareket, Orta Asya’da doğmuştur. Mürşid silsilesi özellikle Türkler arasından çıkmıştır. İlk mürşidi olarak Arslan Baba kabul edilir. Ahmet Yesevî'nin etkisi, özellikle Türk-İslam dünyasında derin izler bırakmıştır.

VEFÂİYYE

Bu yolun kurucusu, “Tâcü’l-Ârifîn” unvanıyla bilinen Ebu’l-Vefâ’dır. Vefâîyye, Anadolu’da etkili olmuş; Baba İshak, Baba İlyas ve Dede Garkın gibi önemli isimler bu yapı içinde anılmıştır. Osmanlı döneminde de Geyikli Baba, Şeyh Edebali, Âşık Paşa ve Âşık Paşazâde gibi isimlerle ilişkili olmuştur. Vefâîlik, özellikle Babâîlik isyanı gibi sosyal hareketleri etkilemiştir.

KALENDERİYYE

Bu tarikat Cemâleddin Sâvî tarafından kurulmuş olup, “Cevlekîyye” adıyla da bilinir. Kalenderîler, dünyadan uzak, sade, zühd esaslı bir yaşamı benimsemişlerdir. İlk temsilcilerinden biri Baba Tâhir-i Uryân’dır. Bu anlayış, dönemin mistik eğilimlerini temsil eder.

MELÂMİYYE (Melâmetîlik)

Tasavvufi yapılar içinde en dikkat çeken akımlardan biri olan Melâmetîlik, Horasan bölgesinde ortaya çıkmıştır. Kurucusu Hamdûn el-Kassâr’dır. Bu anlayış, gösterişten uzak, samimi ve içsel bir maneviyatı esas alır. Melâmetîler, toplumun yargılarından çekinmeden hakikati yaşama gayreti içindedir.

HALVETİYYE

Bu tarikatın detayları başka bir başlıkta geniş şekilde ele alınabilir; ancak bilinmelidir ki DHBT ve özellikle DHBT-2 sınavı için bu yapının ilk temsilcileri ve tarihi önemi hakkında temel bilgiler edinmek şarttır.

Sonuç olarak, DHBT sınavı için hazırlık yaparken DHBT-2, İslam Mezhepler Tarihi ve ilk dönem tasavvufi yapılar gibi konuların iyi kavranması gereklidir. Bu yazıda yer alan dhbt ders notları, ÖSYM’nin sınav formatına uygun ve sade bir dille hazırlanmıştır. Hazırlık sürecinizde bu bilgiler size ciddi katkı sağlayacaktır.